Author: itziar

Ekainaren 18tik 20ra bitartean Garraio Sistema Adimendunei buruzko Espainiako XIII. Biltzarra egin da CEITek (Azterketa eta Ikerketa Teknikoen Zentroa) Donostian duen egoitzan, eta bertan mugikortasun, trafiko eta garraio publikoarekin lotuta dauden azken aurrerapen teknologikoak aurkeztu eta eztabaidatu dira.

Biltzarreko saio teknikoetan Dbusen partaidetza garrantzitsua izan da. Inaugurazio ekitaldian Konpainiaren Zuzendari gerente Gerardo Lertxundik garraio publikoko Ticketing sistemen gaineko saioa eta garraioan NFCren orainari eta etorkizunari buruzko mahai ingurua presiditu zituen. Mahai inguruan telefoniako enpresetako ordezkariek, soluzio teknologikoen hornitzaileek eta garraioko agintaritzek parte hartu zuten, eta garraio publikoan telefono mugikorrekin ordaintzeko kontakturik gabeko teknologien ezarpenari buruz aritu ziren.

Javier Vallejo Dbuseko Planifikazio eta Zerbitzu buruak, berriz, garraio publikoan herritarren zerbitzura egindako azken garapen teknologikoen txostena aurkeztu zuen Biltzarrean zehar. Aurkeztu zituen teknologietako asko dagoeneko operatibo daude Donostiako hiri autobusetan eta gainera europar proiektu batzuen babesa dute, esaterako Dbus Eremu Atlantikoko beste bost hirirekin batera aurrera eramaten laguntzen ari den Eskualdeen Garapenerako Europako Fondoak (FEDER) finantzatuta dagoen SITE proiektuarena (Smart Traveling in Atlantic Cities).

Biltzarrean zehar Dbusek bere lineetan dagoeneko operatibo duen autobus hibridoa erakutsi zuen. Autobus hori 2011z geroztik ari da hiritarrei zerbitzua ematen, kontsumoan %30era arteko aurrezpena lortuz. Bisita teknikoan pertsona itsu edo ikusmena urritua dutenentzat hiri erdian berriki instalatu diren audio sistemarekin egokitutako panelak erakutsi ziren, bai eta pertsona horiek garraio publikoa autonomia handiagoz erabili ahal izan dezaten autobusetako barrualdean eta kanpoaldean jarritako audio sistema ere. Bisitan zehar Dbusen 5 eta 28 lineetan dagoeneko martxan den BRT sistemaren (Bus Rapid Transit) ezaugarriak aurkeztu dira, izan ere, horren bidez konpainiak nazioarteko errekonozimendu handia lortu du, esaterako, Garraioaren Nazioarteko Foroak emandakoa, mundu mailan antolatzen dituen “Garraioaren Lorpenen” sarietan.

Dbusek txartelak baliozkotzeko makinak jarriko ditu bere autobusetako erdiko atean mugikortasun urria izan eta gurpildun aulkian doazen pertsonek eta haurrentzako aulkiekin bidaiatzen dutenek garraio publikora igotzea errazago izan dezaten.

Baliozkotzeko makina erdiko atean jartzearen arrazoia izan da gero eta premia handiagoa dagoela autobus irisgarriagoak eta egokituagoak edukitzeko, bidai txartela eroso eta seguru ordaindu ahal izateko. Hala, hemendik aurrera erdiko atetik sartu behar diren pertsonek ez dute gidaria dagoen lekuraino joan beharrik izango bere txartela baliozkotzeko.

Haurren aulkiekin bidaiatzen duten pertsonen kasuan, horiek ere ez dute haurrarentzako bidai txartelik atera beharko, helduaren txartela baliozkotuta automatikoki haurrarentzako txartela aterako baita, ordainketa prozesua erraztuta eta paperezko bidai txartelen kontsumoa txikiagotuta. Erdiko atetik haur batekin bi haurrekin sartuz gero, gidariari haur txartel bat eskatu beharko zaio.

Makina berriak poliki-poliki instalatzen joango dira Dbuseko autobus guztietan, eta espero da udan zehar makina berriak autobus guztietan instalatuta egotea.

Garrantzitsua da gogoratzea baliozkotzeko makina berri hauek bakarrik esandako kolektiboek erabiltzeko direla, hau da, bakarrik gurpildun aulkietan doazen mugikortasun urriko pertsonek eta haurren aulkiekin bidaiatzen dutenek erabiltzeko direla, horiek dira-eta erdiko atetik sartzeko baimena dutenak. Gainontzeko erabiltzaileek aurreko atetik sartzen jarraituko dute, eta gidariaren ondoan dauden makinetan baliozkotuko dituzte beraien txartelak.

Baliozkotzeko makina berriak autobusaren erdiko gunean egongo dira instalatuta, gurpildun aulkietarako eta haurren aulkietarako egokitutako guneetan. Baliozkotzeko makina berria autobusaren erdiko gunean instalatzeko lanekin batera, baliozkotzeko beste makina eredu bat ezarriko da gidariaren gunean, autobusera sartu eta ezkerraldean egongo dena. Horrekin pertsona batek baino gehiagok txartelak batera baliozkotu ahal izango dituzte, aldi berean autobusera azkarrago sartzea ahalbidetuta.

Autobusak irisgarriak izatea Konpainiak duen lehentasunetako bat da, eta helburu hori poliki-poliki lortzen ari da, autobusen %100ean sartzeko arrapalak instalatuz, gurpildun aulkietarako eta haurren aulkietarako guneak eratuz, autobusen barrualdea mugikortasun urria duten pertsonen premietara egokituta diseinatuz, eta duela gutxi informazio paneletako eta autobusetako informazioa soinu bidez emateko sistema ezartzeko egin diren egokitzapenak eginez.

Baliozkotzeko makinak erdiko atean jartzea SITE proiektuan (Smart Traveling in Atlantic Cities) sartutako ekimena da, autobusen irisgarritasuna hobetzeko neurrietako bat, alegia. Proiektua Eskualdeen Garapenerako Europako Fondoak (FEDER) finantzatuta dago, eta Dbusek Eremu Atlantikoko beste bost hirirekin batera parte hartzen du bertan garraio publikoa hobetzeko diren sistema teknologikoen ezarpena bultzatzeko asmoarekin.

Maiatzaren 23an, ostegunean, “Garraioaren Lorpenak” izeneko sari ospetsua banatu zen Leipzigen, Alemaniako hirian egin den Garraioari buruzko Nazioarteko Goi Bileraren baitan. Lehen saria Kansaiko (Japonia) Aireportu Internazionalari eman zioten, garraio publikoko azpiegiturak finantzatzeko duen eredu berritzailearengatik.

Dbusek epaimahaiaren aitorpena eskuratu du eta mundu mailako hautaketa prozesuko fase guztiak gainditu ditu, finalerdietan lehen postua lortuta eta finalera helduta. Finalean Japoniako aireportua baino ez da geratu bere gainetik.

Aitorpenarekin Dbusek garraio publikoaren autofinantzaketan lortutako maila handia azpimarratzen da bereziki. Autobusaren erabilera masiboa, urtean bidaiariek batez beste 156 bidaia egiten baitituzte ─Europako tasarik handienetako bat ─ eta garapen teknologiko handiak hiriari asko aurreratzen lagundu diote. Horrek esan nahi du istripuak, zaratak, eguratsera igorritako kutsatzaileak eta trafiko pilaketak nabarmen gutxitu direla, 10,5 milioi euro inguruko aurrezpena ekarrita urtean Donostiako hiriarentzat.

Urtero, “Garraioaren Lorpenak” saria Goi Bileraren gaiarekin lotura duten proiektu berritzaileak dituztenei eskerrak emateko erabiltzen da, eta aurtengo Goi Bileran, garraioaren finantzaketaz aritu dira. Sari honekin, Garraioaren Nazioarteko Foroak onartu egin du Dbus dela 2013an munduan garraioaren sektorean diharduten lau konpainia hoberenetako bat.

Pasa den maiatzaren 7an Dbusek garraio publikoan aditu diren hainbat lagun hartu zituen bere instalazioetan. Adituak Mexikotik zetozen, bertako hainbat enpresa handiren ordezkari gisa.

Dbus bisitatzeko etorri ziren enpresek Mexikoko iparraldean dihardute eta lurreko zein aire bidezko garraio zerbitzuak eskaintzen dituzte. Denen artean 9.000 autobus baino gehiagoko flota dute eta 2 milioi kilometro baino gehiago egiten dituzte egunean.

Bisitan zehar, Mexikoko ordezkariek Dbuseko instalazioak ikusi ahal izan zituzten, baita kotxetegiak eta autobusen kontrolerako zentroa ere, eta zehatz-mehatz egiaztatu zituzten Dbuseko autobus flotan instalatutako azken aurrerapen teknologikoak bai eta autobusen erabilera, efizientzia eta segurtasuna hobetzeko kontrol eta kudeaketa sistemak ere.

Dbusetik oso garrantzitsutzat jotzen dugu nazioarte mailan hiriarteko garraioaren hobekuntzan lanean ari diren erakundeekin harremanetan egotea, kanpoko esperientzietatik ikasteko aukera ematen duelako eta etorkizuneko ikuspegi berri bat ere bai, lankidetza berriak eta baterako proiektuak sortzeko aukerak irekitzeaz aparte.

Grupo Promedios izango da datozen urteetan Donostiako autobusean eta autobus geltokietako markesinetan jarriko den publizitatearen ustiapenaz arduratuko dena.

Lehiaketa publikoa banandutako bi lotetan esleitu zen eta Grupo Promediosen eskaintza izan da lote bietan puntuaziorik altuena lortu duena. Eskaintzan bai proposamen teknikoa bai proposamen ekonomikoa baloratu dira.

Horrela, Grupo Promedios enpresak Donostiako hiri autobusen kanpoaldean gaur egun egiten ari den publizitate ustiapenarekin jarraituko du datozen urteetan. Esleipen berriarekin kudeatuko diren autobusak 120 izango dira.

Autobusen geltokietako markesinei dagokienez, Grupo Promediosek gaur egun zerbitzua ematen duen enpresa ordezkatuko du eta gaur egungo kontratuak dituen baldintzak hobetuko ditu. Kontratuan publizitatearen ustiapena eta 361 markesinen mantentze lanak sartzen dira.

Grupo Promediosek esperientzia zabala du publizitate euskarriak ustiatzen. Gaur egun, 5.000 euskarri baino gehiago kudeatzen ditu autobus, metro eta markesinetan, 35etik gorako esklusibetan.

Datorren maiatzaren 11ean ospatuko den Bidezko Merkataritzaren Nazioarteko Eguna dela eta, Dbusek Adsis, Alboan, Caritas Gipuzkoa eta Emaus Fundazioarekin kolaboratu du flashmob baten grabaketan, bidezko merkataritza pertsona guztien artean zabaltzeko asmoz.

> Bideoa ikusi

“Algo que si lo practicas, contagia” lelopean, flashmob -ak barrea kutsatu daitekeela erakutsi nahi du, bidezko merkataritzaren moduan, norberaren adibidea erabiliz. Akzioa hirian zehar ibili zen Dbusen autobusetako batean grabatu zen, “Es justo tu autobus” kartela zeramana. Edonor igo zitekeen bertara eta barre kutsakorrarekin bat egin.

Flashmob-a Bidezko Merkataritzaren Nazioarteko Egunaren inguruan antolatutako ekintza programaren barne dago. Programa ostegunean, maiatzaren 9an jarriko da martxan pertsona guztientzako hainbat ekitaldirekin, eta maiatzaren 11ra arte luzatuko da.

> Programa osoa ikusi

Dbus izendatu dute ONCEk ematen duen “Urrezko Kriskitina” sarirako 2013ko edizioan, pertsona guztientzat irisgarriagoa den garraio publikoaren aldeko hartutako konpromisoagatik. Informazio paneletan eta autobusen kanpoaldean instalatu berri duen soinu bidezko informazioari esker eta autobusen barrualdeko informazio sisteman egindako hobekuntzari esker, itsuak eta ikusmena urritua dutenak Dbuseko autobusetan garraiatu daitezke orain, autonomia eta segurtasun handiagoz.

Geltokietako informazio paneletako audio bidezko informazio sistema jada martxan dago Boulevardeko geltokietan zein Askatasunaren hiribidekoetan, eta poliki-poliki gainontzeko paneletan jartzen ari dira. Autobusen kanpoaldean, berriz, audio sistema jada martxan dago 5 eta 28 lineetan, eta datozen hiletan gainontzeko lineetan ezartzen joango da.

Saria maiatzaren 26an emango da Añorgan, Olatu Talka jaialdiaren baitan “Gizarte inlusiboaren alde” antolatuko den Kaskabiloen XII. Lasterketa amaitu eta gero, eta sarirako DYA erakundea eta TOPIC Tolosako Nazioarteko Txotxongilo Zentroa ere izendatuta daude. Saria erabiltzaileengandik puntu gehien jasotzen duen erakundeari emango zaio; hori dela eta, web orri bat ezarri da, erabiltzaileek bozkatu dezaten.

> Web orrira joan

Dbus soinu bidezko informazio sistema berriak instalatzen ari da bere garraio sarean, itsuen eta ikusmen urria duten pertsonen mugikortasuna hobetzeko asmoarekin. Apustu honekin Dbusek bere zerbitzuen irisgarritasuna eta erosotasuna areagotu nahi du, pertsona guztiek Dbuseko autobusetan arazorik gabe bidaiatu ahal dezaten.

Proiektuaren barruan hiru jarduera garatuko dira:
• Audio sistema bat instalatuko da autobusen barrualdean, hurrengo geltokiaren berri emateko.
• Audio sistema bat instalatuko da autobusen kanpoaldean, autobusa geltokira heltzen denean zer autobus linea den eta norako autobusa den jakinarazteko.
• Audio sistema bat instalatuko da informazio paneletan, linea bakoitzeko autobusa geltokira gutxi gorabehera zer ordutan helduko den jakinarazteko.

Hiru sistemek, autobusen barrualdekoa, autobusen kanpoaldekoa zein informazio paneletakoa, semaforoetako soinu bidezko sistema aktibatzeko erabiltzen den aginte-tresna berarekin funtzionatzen dute. Aginte-tresna hauek ONCEren afiliatuek honen bulegoetan eros ditzakete.

Geltokietako informazio paneletako audio bidezko informazio sistema jada martxan dago Boulevardeko geltokietan zein Askatasunaren hiribidekoetan, eta poliki-poliki gainontzeko paneletara zabalduko da. Aurreikusten da apirilean Erdialdeko geltokietako panel gehienetan egongo dela erabilgarri, eta hemendik hilabete gutxira hiriko geltoki guztietako informazio paneletan.

Autobusen barrualdean, denbora bat da audio sistema martxan dagoela, baina duela gutxi sistema hobetu egin da eta, gaur egun sistema aktibatzeko aurretik gidariari eskatu behar bazaio ere, hemendik aste gutxira esandako aginteaz aktibatzeko moduan egongo da.

Autobusen kanpoaldean, berriz, audio sistema martxan da jada 5 eta 28 lineetan, eta ondorengo hilabeteetan gainontzeko lineetan ezartzen joango da.

Aurreikusita dago 2013ko urrian sistema osoa erabilgarri egotea Dbuseko autobus guztietan, bai eta geltokietako informazio panel guztietan ere.

Itsu eta ikusmen urria duten pertsonentzako informazio sistemaren proiektua SITE proiektuan sartuta dago (Smart Traveling in Atlantic Cities), autobusak erabiltzeko erraztasuna hobetzeko neurrietako bat moduan. Proiektua Eskualdeen Garapenerako Europako Fondoak (FEDER) finantzatuta dago, eta Dbusek Eremu Atlantikoko beste bost hirirekin batera parte hartzen du bertan, garraio publikoa hobetzeko diren sistema teknologikoen ezarpena bultzatzeko asmoarekin.

Argazkia: Ongi Euskadi