Berriak

Donostiako Tranbia Konpainia dugu ATUC Hiri Garraio Kolektiboaren Enpresa Kudeatzaileen Elkarteak antolatu eta Gipuzkoako hirian lehenengo aldiz egingo den Hiriko eta Metropoliko Garraioaren Kongresu Nazionalaren XVII. edizioaren anfitrioia. ‘Hiri iraunkorrago baten alde: Plangintza, Gestioa eta Finantzaketa’lemapean bilduko dira sektoreko profesionalak.

Informazio gehiago ATUC

Kongresua, Victoria Eugenia Antzokian egingo dena, hiru egunez egingo da, eta espero da 200 bat lagunek parte hartuko dutela bertan. Hiru egun horietan zehar hainbat gai aztertuko dira, denak ‘Hiri iraunkorrago baten alde: Plangintza, Gestioa eta Finantzaketa” lemapean, edizio honek izango duen izenburupean alegia. Besteak beste, Europan hiriko garraioa finantzatzeko gaur egun dauden moduen adibideak eta hiriko garraioaren eta teknologia berrien artean gero eta estuagoa den harremana azalduko dira.

Kongresuari hasiera eman ondoren, lehenengo ponentzia Patrick Vautier UITP Prescom-eko buruaren eskutik etorriko zaigu. Hizlariak Europan hiriko garraioak dituen erronkez hitz egingo du. Horretaz aparte, topaketan estatuz kanpoko esperientziak azalduko dira, hala nola Miguel Rodriguez Lisboako Metroko Marketin zuzendariak eta Fernando Paez Bogotako Transmilenioko gerente nagusiak azaldutakoak. Lehenak Lisboako metroaren eta tranbia eta autobusaren arteko elkarbizitzaz hitz egingo du, eta bigarrenak, berriz, Kolonbiako hirian dagoen garraio publiko masiboaren sistema gestionatzen duen erakundearen esperientzia kontatuko digu.

DBUSeko zuzendari gerente eta Donostiako Mugikortasun saileko zuzendari Gerardo Lertxundi izango da kongresuaren lehen eguneko hizlarietako bat. ‘Kalitate Handiko Autobus Sarea” izeneko hitzaldia emango du eta bertan Donostiako autobus sareaz arituko da, hain zuzen ere autobus sareak dituen bidaiari ugariez, AENORek egiaztatutako zerbitzuaren kalitateaz eta ezarritako hiriko BRT zerbitzuaz. Elkartearen lehendakari Miguel Ruizek, berriz, ekitaldiaren azken egunean aurkeztuko du bere ponentzia, ‘ATUC finantzaketa legearen aurrean’ izenarekin. Eusko Jaurlaritzak ere, ekitaldia antolatzen laguntzeaz gain, jardunaldietan parte hartuko du, garraio alorrean egiten ari dena aurkeztuta.

Bai Kongresuaren inaugurazioan bai Kongresuaren amaieran, azkeneko ondorioak aurkezterakoan, hainbat erakundetako eta ATUC erakundeko goi karguek parte hartuko dute.

ATUCen urteko bilera

Kongresua da garraioaren alorrean Espainian egiten den urteko fororik garrantzitsuena eta bertan biltzen dira Espainiako hiri gehienetako garraio kolektiboaren sektoreko ordezkariak, hiriko garraiorako enpresa bakoitzak garatzen dituen politikak eta jarduerak bateratzeko.

Donostiak oso pozik hartu du Kongresua egiteko lekua izatearena, eta, seguruenik, hiriak duen garraio publikoko zerbitzu bikainagatik aukeratu dutela horretarako, zerbitzu bikain horretan hiriko autobusen udal sarea sartuta dagoela, autobus erabiltzaile ugarirekin eta DTK-DBUSaren ustiapen eta gestioko ratio bikainekin.

ATUC da garraioaren sektorerako erreferentziazko elkarte profesionala, eta hiriko eta metropoliko garraiobideez, hots, autobus, tranbia, aldiriko tren eta metro sareez arduratzen diren 74 operadore publiko zein pribatu daude bertan sartuta. Elkarteko kideek urtean gutxi gorabehera 3.500 milioi bidaiari mugitzen dituzte, horietatik 2.000 milioi autobusetan eta 1.500 milioi tren eta tranbietan.

Autobusetako pantailetan euskara ikasteko hainbat ariketa eta denbora-pasa erakusten dira.

DVBus informazio zerbitzu bat da, Tranbia Konpainiaren erabiltzaileekin batera bidaiatzen duena, eta ekimen berritzailea aurkeztu du, Donostiako Udalarekin batera abiarazita. ‘Autobusean euskara ikasiz’ programa da, eta hasieratik bidaiariek oso harrera ona egin diote. Erabiltzaileek ariketa errazak ikusi ahal izango dituzte, euskaraz ezer ez dakitenentzat edo oso oinarrizko ezagutza dutenentzat zuzenduak.

Euskararen Udal Patronatuak eta DVBusek -DV Multimendia Taldekoa- programa berritzaile hau jarri dute martxan, modu ludiko eta entretenigarrian euskararen gaineko jakintzan laguntzeko. Ekimena Tranbia Konpainiaren autobusetako monitore guztietan ikusi ahal izango da, datorren otsailaren amaierara arte.

Ekimenak Donostiako euskaltegien laguntza ere badu (Donostiako AEK, Ilazki, Urrats, Legazpi 6, Hitzez eta Altza-Urumea). Lankidetza horri esker, bidaiariek erronka errazei egin ahal izango diete aurre: galderei erantzun, oso oinarrizko ariketak egin edo eguneroko egoeretan euskaraz nola adierazi ikasi ahal izango dute. Pantaila horiek guztiak egunero berrituko dira, interesa dutenek pixkana beren ezagutza handitu ahal izan dezaten.

DVBusek interes orokorreko informazioa eskaintzen du bere autobus linea guztietan, eta arreta berezia jartzen die hiriko gaiei. Kiroleko eta nazioarteko gaiei buruz ere eguneko informaziorik berriena erakusten dute, bestelako eduki jostagarri batzuekin batera, horien artean moda irudiak, lehiaketak edo denbora-pasak.

Joan den igandean, hilak 19, Europako Mugikortasun Iraunkorraren Astea garatu dela eta, DonostiaBusek erakustaldi estatikoa antolatu zuen, Donostiako Udalarekin batera, Kontxa pasealekuan bertan, hainbat garraiobidek hirigunea nola okupatzen duten bista-ratzeko.

Informazio guztia ikusi

Irailaren 16tik osteguna, irailaren 22ra, “adimena erabiliz mugitu eta hobeto bizi” lemapean, Mugikortasun Iraunkorraren Europako Astea ospatuko da. Donostian aste berezi hau irailaren 24ra arte luzatuko da eta asko izan dira aurtengo ediziorako antolatu diren jarduerak.

DBUS ere Mugikortasun Iraunkorraren aldeko ekintzetan parte hartu nahi izan du eta horretarako egitarau ofizialeko zenbait ekintza sustatu ditu.

–DBUS eta Udaleko Mugikortasunerako Zuzendaritza mugikortasun iraunkorraren alorrean gauzatzen ari diren ekintzak jakitera emateko hitzaldia egingo da. Honetan bereziki aipatuko dira CIVITAS eta AENEAS Europa mailako proiektuak. Mintzaldia irailaren 16an, ostegunean egingo da, 19:00etan Udal Liburutegiko kriptan (sarrera San Jeronimo kaletik).

-DBUS-en instalazioak bisitatu ahal izango dira irailaren 17, ostiralerako antolatutako bisita gidatuan. Honakoa 10:30ean hasiko da eta parte hartu ahal izateko beharrezkoa da aurrez 943 000 200 telefonoan izena ematea.

–Igande goizean, irailak 19 Asteko ekintza nagusia egingo da Kontxa Pasealekuan. ‘Erakustaldi Estatikoa’, ibilgailuek bestelako garraiobideekin adibidez, bizikletarekin, garraio publikoarekin edota oinez ibiltzearekin alderatuz okupatzen duten espazio fisikoari buruz herritarrak kontzientziatzeko xedea duen jarduera da, hain zuzen ere.

Ekintza aurrera ateratzeko 99 kotxe beharko dira eta hiritarrei euren parte hartzea eskatzen zaie udaletxetik. Igandean kotxearekin bertara gerturatu nahi duenak aurrez 943 000 200 telefonora deitu beharko du izena emateko.

Egitarau zabala

DBUS-ek sustatutako ekintzez gain, asko dira egitaraua osatzen duten ekintzek.

Astelehenetik (hilaren 20a) aurrera, eta hiru egunez, Donosti Ttipi-Ttapa jarduera egingo da; hau eskolekin egin ohi da eta gazteenek hirian mugitzeko autonomia izan behar dutela nabarmendu nahi du. Aurten, 9 ikastetxetako 400 ikasle inguruk hartuko dute parte. Halaber, astelehenean ere, ‘Gráfica Social 03: peatón’ erakusketa zabalduko da Cristina Eneako Ingurumen Baliabideen Zentroan.

Asteartean, irailak 21, Bartzelonako Unibertsitateko antropologian doktore den Manuel Delgadok ‘La Sociedad de las Aceras’ hitzaldia eskainiko du Cristina Enean.

Asteazkenean, Eskola Bideen III. Topaketa egingo da; bertan, Donostia, Ourense, Basauri eta Ermuko Eskola Bideei buruzko esperientzien inguruan jardungo dira. Asteazkenean 17:00etan, Kalapie-k merienda emango die La Perla ingurura gerturatzen diren txirrindulariei.

Azkenik, ostiralean , irailak 24, 11:00etan Cristina Enean Alfonso Sanz-ek espazio publikoa oinezkoentzat berreskuratzeari buruzko mintegi bat emango du. Arratsaldean berriz, 17:00etan, ‘hiria ibili eta auzoa bizi’ topaketa egingo da hainbat auzo-elkarterekin.

DBUSeko zerbitzuetako autobus bidaiarien kopurua nabarmenki igo da 2010eko lehen seihilekoan, 14.177.071 bidaiari izan dira eta. ZIfra horrek esan nahi du 427.359 bidaiari gehiago egon direla 2009ko lehen seihilekoarekin alderatuta, eta berretsi egiten du 2005eko lehen seihilekoan egon ziren 12.737.640 bidaiarirekin alderatuta egon den 1.439.431 bidaiariko igoera.

Azken hamabi hilabetetan, hau da, 2009ko uztailaren 1etik 2010eko ekainaren 30era bitartean, DBUSeko bidaiari kopuruak errekorra hautsi du berriro ere 28.887.739 bidaiarirekin. Aurreko urtean, epealdi berean, izan ziren bidaiariekin alderatuta, 663.335 bidaiari gehiago egon dira eta azken hiru urte hauetako datuak aztertuta, bidaiarien igoera 1.382.987koa izan da.

Datu horiekin, eta beste hiri batzuekin alderatuta, Donostia da autobus erabiltzaile gehien duena biztanleko.

Lineaz linea begiratuta, AMARA-OSPITALEAK 28. linea izan da erabiliena (2.391.369 bidaiari), eta, ondoren, 13. linea, ALTZAkoa (1.831.430) eta 5garrena, BENTABERRIkoa (1.462.622).

Martxoa eta maiatza izan dira autobusa gehien erabili diren hilak ( 2.498.619 eta 2.451.391 bidaiari, hurrenez hurren). Osterantzean, autobusa gutxien erabili diren hilak apirila, hilik motzena eta Aste Santukoa, eta otsaila izan dira ( 2.241.212 eta 2.250.496 bidaiari, hurrenez hurren).

Lanegunetan, larunbatetan eta jaiegunetan autobusa erabiltzen dutenen bataz bestekoak gora egiten jarraitu du, azken urteetan bezala. Dena dela, eta logikoa denez, lanegunetan erabiltzen da gehien, lanegunetan bataz besteko hori 91.947koa izanik.

Garrantzitsua da azpimarratzea lanegunetan erabiltzaileen kopuruan egon den igoera handia. Izan ere, 2009ko datuekin alderatuta, eguneko 2.500 bidaiari inguru gehiago erabiltzen dituzte autobusak lanegunetan, eta, 2008ko datuekin alderatuta, berriz, 5000 bidaiari gehiago laneguneko. Larunbat eta jaiegunetako bidaiari kopurua ere nabarmenki igotzen ari dira, azken hiru urteetan bezala.

Lehen seihilekoko erabiltzaileen %88,08k bidaia txartelean deskontua egiten dieten garraio txartelak erabili dituzte. Bidaiarien %11,92k baino ez du erabili noizbehinkako txartela. Horrek esan nahi du urteko lehen seihilekoan 12.486.826 bidaiatan egin dela deskontua eta 1.690.245 bidaiatan, berriz, ohiko prezioa ordaindu dela. Hori horrela, txartelean deskontua izanda bidaiatu duten pertsonak 589.416 gehiago dira aurreko urteko zifrarekin alderatuta, zifra hori jada handia izanik.

Azpimarratzekoa da, halaber, 2007an eta 2008an zehar ezarri zen hileko bonobusa erabili duten bidaiariak gutxi gorabehera 100.000 gehiago izan direla (1.250.000 bidaiari baino gehiago). Lurraldebus txartela erabili duten bidaiariak, berriz, 1.200.000 baino gehiago izan dira.

Hiri autobusak inoiz baino gehiago erabili dira 2010eko Aste Nagusian eta erabilera marka berria ezarri da. 845.438 bidaiarik erabili dituzte DBUSeko autobusak Aste Nagusian zehar, aurreko urtearekin alderatuta baino 28.198 gehiago.

Donostiako jaietan gehien erabili den garraio publikoa izan dira DBUSeko autobusak. Hauen erabilera progresiboki haziz joan da azken urteotan, eta 145.000 erabiltzaile ge-hiago zenbatu dira azken 5 urteetan, %21eko hazkundearekin.

Esan beharra dago iazko erabilera zifra Donostiako Aste Nagusi guztietako altuena zela.

Autobusa gehien erabili diren egunak abuztuaren 20a, ostirala, 110.472 bidaiarirekin eta abuztuaren 27, asteartea 108.736rekin izan dira.

Gaueko zerbitzuetako erabilera ere oso garrantzitsua izan da, su artifizialen osteko zerbitzu berezietan 110.000 bidaiari baino gehiago izan baitira.

Hazkundea hiriko auzo guztietako lineetan eman da. Hauek izan dira aurtengo Aste Nagusian zehar gehien erabili diren lineak. Amara (21 eta 28 lineak) 151.829 bidaiarirekin, Benta Berri eta Añorga (5 eta 25 lineak) 127.418 bidaiarirekin, Altza (13 linea) 107.561ekin, Egia-Intxaurrondo (8,9 eta 29 lineak) 97.052rekin, Martutene (26 linea) 46.937rekin, Aiete (19,23, 31 eta 32 lineak) 46.529rekin eta Bidebieta (14 linea) 39.006rekin.

DBUSek zerbitzuak hedatu behar izan ditu bidaiari guzti hauek behar bezala garraiatu ahal izateko, egun hauetan 25.000 zerbitzu baino gehiago eskaini ditu 260 gidarirekin, eta 40 pertsona gehiagoren laguntza jaso dute, ikuskariak eta tailerreko langileak batik bat, autobus flota osoaren koordinazio eta funtzionamendu egokirako ezinbesteko lana egiten dutenak.