Author: Esti

Gaur, ekainak 5, Ingurumenaren Munduko Eguna da eta, egun horrekin bat etorrita, Dbusek bukatu berri du Konpainiaren diesel autobusen efizientzia energetikoa hobetzeko sistema bat ezartzen. Zehazki, Start-Stop sistema ezarri da flotako bi autobusetan. Sistema horri esker, autobusa gelditzen denean, esaterako autobus geltokietan, semaforoetan edo auto pilaketetan, motorra ere gelditzen da, erregai kontsumoa murrizteko, kutsatzaile gutxiago igortzeko eta zarata gutxiago ateratzeko, eta horrela autobusek autobus hibridoen antzera funtzionatuko dute.

Espero da sistema honekin, zeina EIKAk garatu baitu, kontsumoak eta igorpenak %15 gutxiago izatea. Neurria E-MOBASK proiektu europarraren zatia da, eta bere helburua da Euskal Eurohirian garraio publikoaren erabilera bultzatzea eta erraztea, erabilera errazagoa, erakargarriagoa eta iraunkorragoa izan dadin eta garraio publikoa ibilgailu pribatuak baino gehiago erabiltzea bultzatzeko.

Proiektua Eskualdeen Garapenerako Europako Fondoak (FEDER) kofinantzatu du %65ean, Interreg V-A Espainia-Frantzia-Andorra programaren bitartez (POCTEFA 2014-2020).  POCTEFAren helburua da Espainia, Frantzia eta Andorra arteko mugako eskualdearen integrazio ekonomikoa eta soziala indartzea. Batez ere mugaz gaindiko jarduera ekonomikoak, sozialak eta ingurumenekoak garatzen laguntzen du, lurralde garapen iraunkorraren aldeko estrategia bateratuen bitartez.

Proiektu europar horren barruan ere Dbusek EKObus sistema zabalduko du bere flota osora. Sistema Sart-Stoparekin bateragarria da, eta eraginkortasunez gidatzen laguntzeko sistema bat eta anti-bunching sistema bat (bat ez egiteko sistema) dauzka, linearen maiztasunari eusten saiatzeko eta, beraz, geltokietan ordutegiak hobeto betetzeko. EKObus autobusa martxan dagoela aktibatzen da, eta horregatik Start-Stop sistemaren osagarria da.

Dbusen flota ingurumena gehien errespetatzen duen flotetako bat da. 3 autobus %100 elektriko eta 24 autobus hibrido dauzka, Start-Stop sistemari esker modu hibridoan ere funtzionatzen duten bi autobus diesel hauetaz aparte. Era berean, urtea amaitu baino lehen Dbusek 14 autobus hibrido gehiago sartuko ditu bere flotan. Horrela, beraz, 2018aren bukaerarako flotaren ia %45 elektriko-hibridoa izango da.

Horren froga da azken sei urteotan Dbusen flotak ibilitako kilometro bakoitzeko batez besteko kontsumoa %15 jaitsi dela, hurrengo grafikoan ikusi daitekeen moduan:

Kontsumoa murrizteak kilometroko CO2ren igorpenak proportzio beran murriztea ere ahalbidetu du azken. Murrizketa horrek gorakada nabarmena eduki du 2015etik, bikoiztu egin baita, flotan sartutako ibilgailu hibrido eta elektrikoei esker eta Start-Stop edo EKObus sistemen ezarpenari esker.

Ildo honetan, datozen asteetan ie tram lehen autobus %100 elektrikoa probatzeko proiektu pilotua ere hasiko da. Autobusa Irizar Taldeak fabrikatu du eta proiektuak 6 hilabete iraungo du.

2018aren bukaerarako, Dbusek 12 metroko 14 autobus hibrido gehiago edukiko ditu. MAN etxearen Lion’s City NL HÍBRIDO modeloko autobusak izango dira (A37), Dbusek bere flotan sartu duen autobus hibridoaren azken modeloa, alegia. Dbuseko Administrazio Kontseiluan eta Donostiako Udalbatzarrean onartu da hori. 2018rako aurreikusitako autobusak ez ezik, aurten 2019rako aurreikusita zeudenak ere erosiko dira.

Era berean, ibilgailu guztiak hibridoak izango dira, beraz, Dbusen 12 metroko autobusen flotaren ia % 45 elektriko-hibridoa izango da, ingurumena gehien errespetatzen duen flotetako bat izanik. Dbusek bere flotako autobus zaharrenak ordezteko ibilgailu berriak jarri behar ditu zerbitzuan, eta premia horri erantzuten dio autobus horien erosketak.  Espero da autobusak urte amaierarako jasotzen joatea, gero prestatzeko eta ondoren zerbitzua ematen hasteko.

Autobus hibridoen ezaugarriak

2018ko otsailaz geroztik Dbusek modelo horretako lau autobusak ditu. MANen Lions’s City Hibrido modeloak igorpenak %25 inguru murrizteko aukera ematen du antzeko ezaugarriak dituzten autobusen aldean, eta agerian uzten du, berriro ere, Dbusek ekologia eta jasangarritasunarekin duen konpromisoa. Ibilgailu horiek bezala, autobus hibrido berriek hobekuntza batzuk dituzte:

– “Serie”-ko konfigurazioa, abiadura kaxarik gabea, gidatzea oso eroso egiten duena.

– Frenatzearen energia berriro erabilgarri egiten dute, suabeago frenatuz, freno elementu mekanikoen kontserbazio handiagoa daukate eta energia gordetzeko sistemari etekin handiagoa ateratze diete.

– Arrive & Go funtzio berritzailea dute, zeinarekin ibilgailua geltoki batera hurbiltzen denean eta ibilgailua abiarazten denean edo abiarazten ari den bitartean modu elektrikoan baino ez duen funtzionatzen, gasik igorrik gabe eta ingurunean kutsadura akustikorik eragin gabe. Ibilgailuak Dbuseko zenbait autobus lineatan lanean ariko dira.

– Eskatutako geltokiaren kartela dute atzeko aldean erabiltzaileen erosotasunerako.

– USB kargagailu bi dituzte, bidaian zehar gailu elektronikoak doan kargatu ahal izateko.

– Ateetan kamerak ere badituzte harrapatuta geratzea eragozteko, baita atzera martxa egiterakoan talkak eragozteko ere.

– Ateen aldeetan led argiak, horiek zabaltzean eta ixtean pizten direnak.

– Ibilgailuen argi guztiak, baita kanpoko kartelena ere, led argiak dira, aurrezpen energetiko handiago ahalbidetzeko eta hobeto ikusteko.

Ibilgailu berri hauek gehitzeak 4.632.600 euroko inbertsioa dakar, zaina bankuko mailegu baten bitartez finantzatuko den. Dbusek azken hamarkada hauetan egin duen autobus erosketarik garrantzitsuenetako bat da.

14 autobus berri horiekin Konpainian dauden autobus diesel zaharrenak ordeztuko dira poliki-poliki, flota berritzeko planarekin jarraituta.  Horrela, aurreikusten da urtean 350 tona CO2 gutxiago igorriko dela.

Dbusek autobusa bultzatu nahi du belaunaldi desberdineko pertsonen arteko elkarbizitzarako leku gisa, eta horretarako abian jarri du “Laguntzaileak” kanpaina, gazteen zein pertsona helduen partaidetzarekin. Donostiako Udalak Goazen Donostia estrategia bultzatu du, gure hiria eta Dbuseko autobusak elkargune eta elkarbizitzarako leku lagunkoiak izan daitezen, eta kanpaina hau estrategia horren barruan kokatzen da.  

“Dbus, batzen gaituen linea”

“Dbus, batzen gaituen linea” leloarekin, adin desberdineko erabiltzeak inplikatzea bilatzen du  “Laguntzaileak” kanpainak. Zentzu horretan, Dbusen bidaiatzen duten adineko pertsonei lagundu eta aholkuak emateko asmoarekin, Easo Politeknikoan Mendekotasun egoeran dauden pertsonen arreta izeneko prestakuntza zikloa egiten ari diren 40 ikasle hiru egunetan arituko dira (maiatzaren 15, 16 eta 17an) geltokietako informazioa ulertzeko edo autobusean bidaiatzeko zailtasunak eduki ditzaketen pertsonei laguntza eskaintzen eta haiei lagun egiten. Helburua da belaunaldien arteko elkartasuna sustatzea eta adineko pertsonei autobusean erosoago eta seguruago bidaiatu ahal izateko behar dituzten tresnak ematea.

Kanpainarekin, halaber, gazteen inplikazioa bilatzen da, konturatu daitezen beste pertsona batzuek agian beren laguntza eta enpatia behar dituztela eta keinu txikiekin beste pertsona horiei lagundu ahal dietela bidaia atseginago egiten. Kanpaina jarraitzeko asmoarekin prestatu da, eta beste erabiltzaile batzuentzat ere baliagarria izan daiteke, gomendio eta informazio praktikoak emango baitzaizkie, errespetuz eta elkartasunez jokatzea garrantzitsua dela gogorarazteko. Azken finean, Dbuseko lineak geure helmugarekin elkartzen gaituzten lineak dira, baina gainerako bidaiarekin ere elkartzen gaituzte. Leku bat, non Donostiarrak hurbil dauden, elkar ulertzen duten eta elkarrekin bizi diren, eta linea bat, zeinarekin hiriak aurrera egiten duen.

Laguntzailearen figura

“Laguntzaile” arituko diren Easo Politeknikoko 40 ikasle binaka joango dira autobusetan, eta laguntza euskaraz zein gaztelaniaz emango dute. Dbuseko bidaiarientzat interesgarri izan daiteken informazio praktikoa ere emango dute.

– Geltokietan: informazio panelak eta markesinetako informazioa interpretatzen eta ulertzen lagunduko dute, eta aholkuak ere emango dituzte, esaterako autobusera igotzeko eta jaisteko edo garraio txartela eskura edukitzeko, autobusera azkarrago sartzeko.

– Autobusean: erreserbatuta dauden eserlekuen erabilera azalduko dute, bai eta autobusen pantailetan hurrengo geldialdia abisatzeko sistema, barren eta eusteko elementuen erabilera ere, besteak beste.

Ikasleak identifikatuta joango dira. Kanpainaren materiala eramango dute eta bidaiariei esku-orriak emango dizkiete, aholkuekin. Kanpainarekin lortu nahi da, baita ere, gazteak konturatzea zein garrantzitsua den ahal duten neurrian Donostia eta bertako garraio publikoa adin guztietako jendearentzat lagunkoiagoak, seguruagoak eta erosoagoak izaten laguntzea eta giro atsegina eta kolaboratzailea sustatzea.

Osagarri gisa, kanpaina baditu beste euskarri batzuk, hala nola autobus bateko errotulazioa, markesinetako kartelak, autobusen barruko pantailetako mezuak, sare sozialetako edukiak eta, nobedade moduan, informazio praktikoa jasotzen duten biniloak markesinetako kristaletan.

Garraio publikoa sustatzeko eta autobusaren barruan errespetua bultzatzen laguntzeko Dbusek aurretik abian jarri dituen kanpainei jarraipena eman nahi dio kanpaina honek, Dbusen bidaiatzea esperientzia atsegina izan dadin pertsona guztientzat.

Miramonen, hasi dira jada lehen autobus %100 elektriko artikulatua probatzeko egingo den proiektu pilotuaren garapenerako beharrezkoa den azpiegitura instalatzeko lanak. Irizar Taldeak fabrikatutako autobusa da probatuko dena eta Dbuseko 28-Amara-Ospitaleak linean egingo dira probak.

Proiektua uda inguruan hasiko da, eta gutxi gorabehera 6 hilabete iraungo du. Dbusek Irizar ie tram modeloa probatuko du; 18 metroko autobus artikulatu bat da, %100 elektrikoa, eta Kotxetegietako karga guneaz gain aukerako karga bat ere behar du ibilbidean zehar. Aukerako karga hori 28 linearen linea buruko geltokian egingo da, Miramonen, eta hortxe jada hasi dira lanak egiten.

Autobusak, Miramoneko linea bukaerako geltokira iristen den bakoitzean, 5-6 minutuko karga bat egingo du. Autobusak pantografo bat edukiko du, zeina autobusaren sabaian zabalduko den eta karga zutoinarekin konektatuko den, 600kW-potentziako karga jasotzeko. Horretarako, Miramonen karga horretarako beharrezkoa den azpiegitura instalatzen ari da: pantografoa eta karga estazioak Obrak hasteko, karga estazioen elementuak jartzeko behar den lekua prestatzen ari da, eta datozen asteetan pantografoa eta karga estazioak beraiek kokatuko dira, eta elementu bien arteko konexio elektrikoak egingo dira.

Ibilgailuaren lehen probak

Datozen egunetan, halaber, ibilgailuaren lehen probak egingo dira, zirkulazioan, eta kontsumoen hasierako kalkuluak egiteko eta ibilbidearen zati jakin batzuk aztertzeko balioko dute. Horretarako, jada jarrita dago Kotxetegietako karga gunea, zeinarekin autobusa kargatuko baita hasierako proba hauetan.

Lehen proba horiek bidaiaririk gabe egingo dira eta autonomia mugatuarekin, izan ere, autobusa Kotxetegietan baino ez da kargatuko. Obrak amaitu ondoren eta pantografoa eta karga estazioak instalatu eta baliozkotu eta gero, autobus %100 elektriko artikulatua ibilbide osoa egiten hasiko da, bidaiaririk gabe, eta ondoren zerbitzua ematen hasiko da 28-Amara-Ospitaleak linean eta bidaiariekin.